Sấu là loại quả được yêu thích vào mùa hè, chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng cao. Được sử dụng để chế biến nhiều món ăn, thức uống giải nhiệt ngày hè. Vậy ăn quả sấu có tốt không? Sử dụng quả sấu cần lưu ý điều gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết sau.
Nguồn gốc của quả sấu
Quả sấu (tên gọi khác: sấu trắng, sấu tía, long cóc) có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Đông Nam Á. Phân bổ nhiều tại Việt Nam, Campuchia, các đảo trên Thái Bình Dương giáp với Philipin và Indonesia.
Tại Việt Nam, sấu có nhiều tại miền Bắc, đặc biệt là Hà Nội. Nơi đây có rất nhiều con đường chỉ toàn là sấu, có cây lên đến cả hàng trăm tuổi như Phan Đình Phùng, Trần Hưng Đạo, Trần Phú,… Từ tháng 4 đến tháng 5, cây sấu bắt đầu ra hoa và rụng cả đầy đường. Đến khoảng đầu tháng 6 bắt đầu kết quả.
Quả sấu có hình cầu hơi dẹt, đường kính khoảng 2cm. Quả xanh có vị chua xen chút chát nhẹ. Khi chín vỏ có màu vàng sẫm, vị chua chua ngọt ngọt, thanh mát. Mùa sấu chỉ kéo dài trong khoảng 2 – 3 tháng, từ tháng 6 đến tháng 8,9. Do đó nếu yêu thích loại quả này, bạn nên tranh thủ mua và dự trữ chúng để có thể sử dụng được quanh năm.
Để hiểu thêm về quả sấu, bạn hãy đọc ngay bài viết: Quả sấu
Ăn quả sấu có tốt không?
Theo bảng phân tích thành phần dinh dưỡng thực phẩm Việt Nam của Bộ Y tế, trong 100g quả sấu chín (tính phần ăn được) có chứa tới: 38 Kcal, 94.7g nước, 1.3g Protein, 8.2g Carbohydrate, 2.7g Chất xơ, 44mg Phốt Pho, 135mg Canxi, 3mg Vitamin C. Với hàm lượng dinh dưỡng như vậy, quả sấu mang tới nhiều tác dụng tốt đối với cơ thể. Cụ thể:
Trong Đông Y:
Quả sấu xanh có vị chua hơi chát, khi chín ngọt, tính mát , có tác dụng vị sinh tân, tiêu thực chỉ khát, trị ho, tiêu đờm. Trị được nhiều chứng bệnh như nhiệt miệng, đau rát cổ họng, mẩn ngứa, nôn nghén ở phụ nữ có thai, say rượu,…
Theo Tây Y
- Tăng cường hệ tiêu hóa: Có thể uống nước sấu ngâm đường hoặc canh chua sấu để kích thích và tăng cường hệ tiêu hóa.
- Chữa trị nhiệt miệng: Sấu có tính mát nên được sử dụng để chữa nhiệt miệng rất hiệu quả. Có thể dùng sấu chín ngâm đường hoặc muối, cùi sấu khô sắc với nước uống để chữa.
- Giảm triệu chứng nôn nghén ở phụ nữ có thai: Ở thời kỳ đầu mang thai, các mẹ bầu có thể uống nước sấu để giảm triệu chứng nôn nghén, đồng thời giúp thai nhi khỏe mạnh. Tuy nhiên cũng không nên sử dụng quá nhiều vì trong nước sấu có nhiều đường, gây ảnh hưởng không tốt.
- Hỗ trợ quá trình giảm cân: Sấu cung cấp nguồn nước tự nhiên cho cơ thể, ảnh hưởng tích cực tới quá trình giảm cân. Bên cạnh đó, sấu còn chứa axit nitric trong sấu giúp làm sạch đường ruột, loại bổ độc tố, cản trở quá trình hấp thụ đường vào máu, có khả năng đốt cháy và tiêu hủy chất béo trong cơ thể.
Từ các tác dụng mà quả sấu mang lại cho cơ thể thì câu trả lời của “Ăn quả sấu có tốt không?” chắc chắn là CÓ.
Tham khảo thêm tác dụng của quả sấu chín trong bài viết: Quả sấu chín
Những lưu ý khi sử dụng quả sấu
Sấu là loại quả lành tính, an toàn với mọi đối tượng. Tuy nhiên khi sử dụng, bạn cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:
Không cho trẻ dưới 1 tuổi dùng sấu: Bởi hệ tiêu hóa của trẻ giai đoạn này rất nhạy cảm, dễ bị tác động bởi tính axit trong sấu.
Người mắc bệnh lý về dạ dày nên hạn chế sử dụng: Bởi sấu có vị chua, tính axit mạnh, không phù hợp với người có tiền sử dạ dày. Bên cạnh đó, chúng ta cũng không nên ăn sấu khi đang đói vì nó không những khiến cồn cào trong bụng mà còn hại dạ dày.
Người mắc bệnh về tim mạch, béo phì nên hạn chế sử dụng, đặc biệt là với món sấu ngâm đường. Bởi dùng quá nhiều sẽ khiến lượng đường trong máu vượt mức cho phép. Kéo theo tụy phải hoạt động nhiều để giải phóng insulin điều chỉnh đường huyết. Nếu sự việc này diễn ra liên tục sẽ làm suy giảm chức năng tụy, khiến tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.
Quả sấu làm món gì ngon?
Lưu ngay những món ngon từ sấu đơn giản và dễ làm không thể bỏ qua trong ngày hè này:
Vịt om sấu
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Vịt: 1 con khoảng 1.5 – 1.7kg
- Sấu xanh: 10 – 15 quả
- Rau rút: 2 quả
- Khoai sọ: 200g
- Dừa xiêm lấy nước: 1 quả
- Nấm hương
- Gia vị: đường, muối, tiêu, sa tế,…
- Hành, tỏi, gừng, sả, rau ngổ,…
Cách sơ chế:
Sơ chế vịt: Rửa sạch và khử mùi tanh của vịt bằng cách chà xát muối và chanh lên thân vịt, sau đó rửa lại với nước. Lấy dao chặt nhỏ thành từng miếng vừa ăn
Sơ chế các nguyên liệu khác: Làm sạch nấm hương, rau, khoai sọ,… Sấu cạo vỏ rửa sạch. Hành, tỏi, sả xắt lát mỏng.
Cách nấu vịt om sấu:
Ướp vịt cùng với hành, tỏi, sả và các gia vị trong khoảng 20 – 30 phút. Sau đó đem xào cho chín sơ.
Đổ phần nước ngâm nấm và nước dừa vào, sao cho lượng nước tương đương với lượng thịt, rồi cho sấu xanh vào. Thêm vài miếng khoai sọ để nước dùng thêm đặc sánh.
Đun sôi 5 phút vặn nhỏ lửa, đun tới khi thịt chín mềm cho nấm hương vào, bật lửa to đun sôi lại, sau đó dầm sấu, nêm nếm gia vị vừa ăn là được.
Sấu ngâm đường
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Sấu: 1kg
- Đường: 1kg
- Gừng: 2-3 củ.
- Lọ đựng bằng thủy tinh sạch và khô.
Sơ chế:
Rửa sạch sấu rồi dùng dao cạo vỏ sấu, chú ý cạo xong thì bỏ ngay vào chậu nước muối loãng để thịt không bị thâm.
Dùng dao khía xung quanh quả sấu theo hình xoắn ốc để sấu ngâm đường nhanh hơn, sau đó lại cho vào nước muối loãng để không bị thâm.
Sau đó mang sấu đi xả với nước sạch.
Đun sôi nước và chần qua sấu cho tới khi ngả vàng, đổ sấu ra rổ cho nguội. Làm như vậy để sấu ngâm được giòn ngon và không nổi váng.
Cách chế biến:
Ngâm sấu theo kiểu 1:1, tức là 1 lớp sấu và 1 lớp đường. Cho 1 lớp sấu vào lọ, sau đó đổ 1 lớp đường và lên, cứ làm thế cho đến khi hết sấu và đường. Bạn để lọ sấu ở nơi khô ráo và đậy kín.
Như vậy, chỉ sau khoảng một tuần, bạn đã có thể thưởng thức nước sấu mình làm rồi. Khi uống, chỉ cần lấy 2 thìa nước sấu cùng 2-3 quả sấu cho vào cốc, rót thêm nước lọc và nhớ cho thêm đường nếu thấy chua, cuối cùng thả thêm vài viên đá để thưởng thức.
Ô mai sấu
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Sấu chín 1kg
- Gừng nửa lạng
- Đường vàng 3 lạng
- Muối hạt to 3 thìa
- Muối tinh 1 thìa
- Ớt bột dạng vảy 1 thìa to
- Vôi tôi 1 thìa to
Cách làm ô mai sấu:
Sấu chín gọt vỏ và ngâm vào nước muối cho hết nhựa, sau đó rửa sạch và để ráo.
Cắt sấu theo hình trôn ốc nhưng vẫn giữ lại hạt
Hòa nước vôi trong, bỏ sấu vào ngâm sao cho sấu ngập trong nước vôi. Thời gian ngâm khoảng 5 đến 6 tiếng.
Sau đó vớt ra, xả sạch dưới vòi nước cho hết mùi và để ráo.
Thêm đường, muối tinh, gừng thái sợi vào ngâm cùng sấu chín, ngâm khoảng 12 tiếng (qua đêm).
Cho hỗn hợp đã ngâm vào nồi, bật lửa vừa đun cho đến khi sền sệt thì tắt, khi nấu thi thoảng đảo nhẹ tay để sấu ngấm đều gia vị.
Sau khi đun xong, vớt sấu ra cho vào khay nướng, rắc ớt bột và cho vào lò sấy khoảng 30 phút ở 5070 độ C. Sấu sấy xong để nguội rồi cho vào hũ thủy tinh ăn dần.
